Windows 10 Bazı şeyler için kökten değişiklik getirdi. Elimizin altında, Sürekli açık ve deneyimin bütünlüğü için sunucusu ile daha çok iletişim içinde olan bir Windows sürümü var. Bu durum bazı eskiden kalan sunucu bileşenlerinin yenilenmesini, ya da yeni bir anlayış ile sıfırdan kurgulanmasını gerektirdi. Bunların başında gelen, etkinleştirme ve dijital kimlik. Her şeyin sunucu tarafından denetlendiği bir Windows sürümünde, lisanslama için farklı bir anlayış gerekiyordu. Nitekim lisans sistemi kökten yenilendi.
Eskiden neydi, şimdi ne oldu
Öncelikle, yakın geleceğe kadar kullanılan lisanslama yöntemini, son kullanıcıya daha basit bir dille anlatmayı deneyelim. Eskiden, dünyanın çeşitli bölgelerinde bulunan ve Microsoft’un ana sunucu biriminde merkezi bulunan etkinleştirme sunucuları vardı. Bu sunucu sistemleri belli dönemler içerisinde, belli harf ve rakamların maksimum 25 karakter oluşturacak biçimde bir araya getirilmesi ile lisans kodları üretiyordu. Bu lisans kodları, aynı zamanda dünya üzerindeki satılabilecek, maksimum Windows lisansı stokları ve değerini oluşturuyordu. Aslına bakarsanız sürekli arka planda Windows lisans anahtarları üretilmiyordu.
Windows Xp dönemine kadar Üretilen Windows lisanslarının listesi, dijital sertifikalar mantığı ile Windows yükleme disklerinin içine yerleştiriliyordu. Girilen veya hesap tarafından miras alınan lisans kodlarından biri bu listedeki herhangi bir anahtar ile eşleşiyorsa etkinleştirme başarılı sayılıyordu. Hatırlarsınız, bu sayede 25 tane 1’den oluşan lisans anahtarları falan çıkmıştı.
Baktılar ki, insanlar kendi lisans anahtarı listesini yükleme diskine ekliyor ve Lisanslı Windows Xp stokları mağaza raflarında tozlanıyor, O andan itibaren lisans doğrulaması sunucu üzerinden yapılmaya başlandı. Windows kutularında ve çeşitli yöntemler ile dağıtılan lisans kodları, sunucudaki listeler ile eşleştirilmeye başladı. Bundan sonra, sunuculardaki veriler çok geç aralıklar ile güncellendiği için, insanlar sunucudaki lisans anahtarlarını bir şekilde elde edip ek etkinleştirme yöntemleri geliştirdiler. En azından Windows Update kapalı olduğu sürece, Windows’un sunucu doğrulamasını kapatarak işin içinden çıkmayı seçtiler. Her ne kadar bu yöntemler, Windows bileşenlerine zarar verilerek yapılsa da, insanlar korsan Windows kullanımına şöyle yada böyle devam ediyordu.
Daha sonra, Windows 8.1 ile beraber, artık Windows lisans anahtarlarının değeri düşürüldü. Windows lisans anahtarları, etkinleştirme işlemlerinin tamamını değil, sadece bir adımını oluşturuyordu. Haklısınız, artık etkinleştirme işlemi Windows CD Key den ibaret değil. Windows lisans anahtarı diye bildiğimiz şey, sadece kullanıcıya Windows’un etkinleştirilebilmesi hakkını sağlıyor. Peki Windows nasıl etkinleştiriliyor? 31.12.2017’ye kadar, yapımı devam eden ve test edilen bir sistem geliştirildi. Bu sistem 01.01.2018 tarihi itibarıyla artık devrede.
Bu sistem, etkinleştirme hakkı bulunan bir kullanıcı için WHD adı verilen, ana kart ve ona bağlı bileşenlerin bir kısmının bazı belirteçleri kullanılarak, 30 karakterden uzun bir kimlik oluşturuyor. Bu kimlik, sizin makinenizin ve lisans sürümünüzün bağlı olduğu bir veriye ulaşılmasını sağlıyor. Bu kimlik, Windows etkinleştirme sunucularında tutuluyordu. Şuan ise, artık microsoft hesabınıza kaydediliyor. Bu sayede, cihazımı bul gibi bir özellik kazanan makineleriniz ve lisansları microsoft hesabınız sayesinde size özel olarak tutuluyor. Böylece Windows kopyanız makinenize özel, makineniz ise size özel olarak kaydedilebiliyor.
Etkinleştirme işleri nasıl olacak
Satın aldığınız makine, genelde kendi üzerinde bir Windows lisansı taşır. Bu sayede makinenize özel bir lisansa sahip olursunuz. Artık satın aldığınız lisansı ve makineyi kendinize özel yapmak için Microsoft hesabınız ile cihaz üzerinde oturum açmanız yeterli. Bu lisans, yeniden kurulum yapıldığında, Microsoft hesabınız ile oturum açtığınız anda geçerli olacaktır. Üreticiler, fabrika çıkışında makinenin ana kartı üzerine kendine özgü lisansı kaydederek, o makinenin lisansını korumasını sağlayabilirler; ama sizin satın aldığınız lisansı koruyabilmek için kesinlikle oturum açmanız gerekir.
Üzerinde Windows taşımayan bir bilgisayar aldıysanız veya içeriğini kendinizin konfigüre ettiği bir makineye sahipseniz, Bir Windows Key satın alarak etkinleştirme hakkına sahip olabilirsiniz.
Windows’u yeniden etkinleştirme veya makine değiştirme durumlarında ne yapmalı
Windows’u yeniden etkinleştirmenizi gerektiren durumlar, ana kartınızın bir arıza veya herhangi bir biçimde değiştirilmesi, Eski Windows’unuzun kullanılmayacak bir biçimde çökmesi veya disk değişimi durumunda sıfırdan yükleme imajı kullanılarak kurulması ve eski makinenizi terk ederek yeni bir makineye geçmeniz olarak sıralanabilir.
Öncelikle, 01.01.2018 tarihi itibarı ile, kademeli olarak WHD doğrulama sunucuları azaltılacaklar. Bu yüzden, etkinleştirilmiş bir Windows 10 sahibiyseniz, kesinlikle Microsoft hesabı ile oturum açarak lisansınızı kendinize özel yapın.
Yeni bir Anakart değişimi söz konusu ise. Makineniz Windows’un etkinleştirilemediğini belirten bir mesaj iletecektir. Bu durumda, etkinleştirme sorun gidericisinden, Makinenin donanımında değişiklik yaptığınızı belirterek, Microsoft hesabınıza Kayıtlı cihazlara ulaşabilir ve eski makinenizi seçerek lisansınızı yeni WHD’ye bağlayabilirsiniz.
Bu adım, eski makinenizi terk etmeniz durumunda da geçerlidir. Sadece yeni cihazınızda oturum açıp, lisansınızı taşımak için yukarıda bahsi geçen adımları tamamlamanız gerekir. Bu işlem eski makinenin WHD’sini tamamı ile kullanılmaz hale getirecektir.
Windows’u tümü ile sıfırdan kurmanızı gerektiren bir sorun olduğunda, aynı makine ve aynı sürüm kurulumu yapıyorsanız, Sadece Microsoft hesabınızla oturum açmanız makinenin etkinleştirilmesi için yeterlidir. Zaman zaman makine sunucuya bağlı WHD ile oturum açılmadan da etkinleştirilebilir; ama bunun sürekli gerçekleşeceğini öngörmek çok zor.
Yeni lisans işleri nasıl olacak?
Öncelikle en yasal lisans yönteminin, Windows lisansı veya Lisanslı Windows 10 kutusu satan dijital veya fiziksel mağazalardan satın almak olduğunu belirtmek gerekir.
Zaman zaman, belli kampanyalar, hediye lisans kutuları ve benzeri promosyon durumları olabilir.
Buna örnek olarak, Microsoft’un 16.01.2018 tarihine kadar Yardımcı teknoloji ürünü kullanıcılarına tanıdıı Windows 10 ücretsiz yükseltme hakkını görebiliriz.
Ek olarak, bazı kurumlar. KMS yöntemi ile kendi özelleştirilmiş Yükleme imajlarını veya Windows kopyanıza Birtakım yazılımlar kurdurarak size, belli koşullara tabi olan Windows Lisansı tanımlayabilirler. Bu yöntemler, sadece bir kurumun çalışanıysanız güvenlidir. Onun haricinde, Makinenize hangi tür yazılımın kurulduğunu bilemezsiniz ve güvenlik açıklarını öngörmek çok zor.
Windows 10 lisans bilmecesine yönelik cevaplarımızda kendi sorunuza yanıt bulamadıysanız, lütfen yorum kısmında bize iletiniz.