Kategoriler
Genel

Erişilebilir biçimde Windows kurma (başarı hikayesinin ta kendisi)

Rehberi takip edin, bittiğinde Windows işletim sistemini nasıl tek başına kurabildiğinizi bizzat deneyerek öğreneceksiniz. Makalenin o kadar uzun olduğuna bakmayın, biz tüm detayları ele almak istediğimizden bu kadar uzun oldu. Zaten Google Maps navigasyonlarıda gereksiz uzun gelir bazen.

Herhangi bir şekilde ilk defa format attığınızı hatırlıyor musunuz? Korkmuşuzdur, tedirgin olmuşuzdur; cesaret edip format attığımızda da yanlış diski silip Bütün arşivi kaybettiğimiz olmuştur. Hatalarımıza rağmen; format Atman’ın zannedildiği kadar zor olmadığını ortada. İşlemi şöyle gözümüzde canlandıralım:

Bilgisayarımızın Hartdiskini işletim sistemine nasıl kullandırtacağınız; tamamını mı yoksa bize yedek için bir birim ayırarak mı kullanacağı

kurallarını belirlediğimiz; belirlediğimiz kurallar sonrasında Windows’un diske yeniden kurulup kullanıma hazır geldiği bir işlem.

 

Okuduktan sonra

 

  • Bu rehberi okuduktan sonra, ilk defa format atacak kişiler tedirgin olmadan rahatça Windows’u kurabilecekler.
  • Rehber Erişilebilir Windows kurulumu kiti kullanılarak yapılmıştır ve Windows 10 ve Önceki Windows sürümleri olarak 2 ayrı alanda yapılmıştır.
  • Bu rehberin sonucunda sadece kendi bilgisayarınıza değil, herhangi bir bilgisayara, hatta bir ekran okuyucu kullanmıyorsa bile, kurulum yapabileceksiniz.
  • Format atmak dediğiniz şey, bütün işletim sistemleri ve bilgisayar denen olgunun var oluş temellerinden biridir. Bilgisayar bilgisayardır, Masanın üstünde durması ya da kucağınızda çalışması, markasının herhangi bir şey olması onun bilgisayar olduğu gerçeğini değiştirmez. Format atıp, Windows kurmak eğer APPLE ürünü değilse burada anlattığımız gibidir.
  • Hazırlıklar bölümünü dikkatlice tamamlayın, Gereksinimlere dikkat edin. İşlem çoğunlukla sorunsuz olacaktır.

 

Hazırlık ve işlem adımları hakkında bilgilendirme

 

Windows kurulumu, yükleme medyasının hazırlanması ile başlar, Sistemin kurulum öncesi hazırlanması ve dosyalarının sisteme kopyalanma süreci ile devam edip, yapılandırılması ile tamamlanır.

 

  • Bilgisayarın şuan Windows 7 ve üzeri bir sistem ile çalışıyor olduğundan emin olun. Bu önemli; çünkü EWK içerisinde, yardımsız bir biçimde bilgisayarı kurulum medyasından başlatmayı sağlayan araç, Windows 7 ve üzeri gerektirir. Teknik olarak Vista da uyumludur; ancak Resmi olarak desteklenmediğinden bunu söze dahil etmiyoruz. Windows huşu önemli, Free Dos olarak nitelendirilen, işletim sistemi kurulmamış yada Linux dağıtımlarından biri kurulu satın alınmış yada sonradan kurulmuş sistemlerde EWK sadece kurulumda ekran okuyucu desteği için seçilmelidir.

 

Windows kurulumu minimum 4 GB bir alan ihtiyacı ile gelir. Bu teorik olarak yeterli, gene de Rehberin güncelliği için 8 GB bir medya kullanmalısınız.

 

Bilgisayarda korumanız gereken veriler varsa bunu yedekleyin veya içerisinde Windows’un kurulu olduğu alan ile dosyaların yedeklendiği alanları bir kenara not edin. Bunun için Denetim masasında disk yönetimini aratarak, disk yönetiminden ya da Bilgisayarım içerisinde (c) Sürücüsünün boyutuna bakabilirsiniz. Alternatif olarak, Bilgisayarım simgesini tıklayın, açılan listeden yedek olarak kullanmak istediğiniz birimin üzerine gelip “f2” tuşuna basarak burayı isimlendirin. Bu sayede verdiğiniz isim ile kurulum esnasında yedek alanınızı ayırt edebilirsiniz.

 

Windows 10 medyası oluşturmak için kullanabileceğiniz hali hazırda 1909 sürümünü oluşturmayı sağlayan aracı indirmek için

resmi indirme sayfası’nı ziyaret edin, buradan “”Windows 10’u bilgisayarınıza yüklemeyi mi istiyorsunuz?” başlığının altındaki “aracı şimdi indirin” düğmesine basarak en son sürüm media creation tool’u indirin.

 

Rufus, Ön yükleme medyası oluşturma aracının resmi indirme sayfası burasıdır. Buradan daima en son sürümü indirebilirsiniz. Bir sonraki başlık hareketi ile “indir” başlığına odaklanın. Alta doğru indiğinizde her şeyi göreceksiniz.

 

7zip yazılımının resmi indirme sayfası burasıdır. “download” Başlığının altındaki sürümlerden sizin işinize yarayanı seçip indirebilirsiniz.

 

Erişilebilir Windows Kurulumu (ewk) paketini buraya tıklayarak doğrudan indirebilirsiniz.

 

İndirmek istediğiniz Windows 8.1 iso kalıbı ise tıklayarak 32 bit olanını, tıklayarak ta 64 bit olanı indirebilirsiniz.

 

Ola ki Windows 7 ihtiyacınız varsa, 32 bit için tıklayın. 64 bit Windows 7 için ise tıklayın.

Windows 10 önceki sürümlerinde kullanacağımız yapılandırma ayarları paketlerinin linkleri:

Windows 10 kurulum medyası oluşturma

 

Media Creation tool kullanarak Windows 10 İSO kalıbını elde etmemiz gerekir. İndirdiğiniz media creation tool dosyasını çalıştırın, Yasal sorumluluğu kabul edin, ardından başka bir bilgisayar için Windows 10’u indirmeyi seçip, burada uygun seçenekleri ayarlayın. Seçenekleri ayarlarken, eğer 64 bit bir Windows  çalıştıran bir makinede çalışıyorsanız ve 32 bit Windows 10 kalıbına ihtiyaç duyuyorsanız “bu bilgisayar için önerilen seçenekleri kullan” seçeneğinin işaretini kaldırıp ilerlemelisiniz. Aynı durum, 32 bit bir Windows’ta çalışıp, 64 bit Windows 10 indirmek istediğinizde de geçerlidir.

Bir sonraki adımda dikkat etmeniz gereken, USB Flaş sürücüyü değil, İso dosyasını seçmeniz gereklidir.

İnternet bağlantınızın hızına bağlı olarak Windows’un indirme süresi değişir. Windows indirildikten sonra bir sonraki adıma; flash disk’e yazdırma adımına geçebilirsiniz.

Windows flash’ı oluşturmayla ilgili çeşitli yöntemler var ama, bu konuda en çok kullanılan ve en basit olanı rufus.

Endişelenmeyin, bu uygulamanın kullanımı da çok basittir. Flash diskinizi takın, Rufus’u çalıştırın, ayarların bozulmaması için ilk olarak Windows İSO dosyasını ekleyin. Bunun için, ön yükleme alanındaki seçme butonundan Windows.iso dosyasını gösterin.

Son olarak da, bios modunu seçmeniz gerekiyor, bunu rastgele ayarlamamak gerekiyor.

Bios modunu öğrenmek için başlat-r yapın, açılan çalıştır menüsüne msinfo32 yazın ya da bunu kopyalayıp yapıştırın, sistem bilgisi açılır. Buradan tabla liste görünümüne gelin, b harfiyle bios modunu bulun. Bu bölümden bios modunuzun uefi ya da eski olduğunu öğreneceksiniz. Bu bölümden güvenli ön yükleme’nin açık olup olmadığını da kontrol edin.

Güvenli önyükleme açıksa işlemlere devam etmeyin, zira bilgisayarı flashtan başlatamazsınız.

alternatif yöntemler var ama, bilgisayara ilk defa format atan bir kullanıcı için bu işlemler oldukça karmaşıktır. Deneyimli birinden yardım alarak güvenli ön yükleme’i kapatmalısınız.

Güvenli önyükleme aktifken gene de bilgisayarı erişilebilir biçimde flaştan başlatmanı  yöntemi vardır, Ek1: Windows boot loader kullanarak bilgisayarı flaş diskten başlatma (Bu belgenin içindeki bir konudur) bölümüne bakın.

Güvenli önyükleme kapalıysa işlemlere çok daha rahat devam edebilirsiniz.

Windows 7 kullanıyorsanız, bios modu sistem bilgisinde gözükmüyor. Bios modunu öğrenmek için Windows+R tuşları ile açılan çalıştır’a diskmgmt.msc /s yazın, disk yönetimi açılır. tab ile liste görünümüne gelin. Burada sistem diskleri dahil tüm diskleri göreceksiniz. Listede (EFİ sistem bölümü) varsa bios modu uefi’dir; eğer listede (EFİ sistem bölümü) yoksa bios modu eskidir.

Rufus’’u açtıktan sonra, disk bölüm düzenine gelin ve bios modu uefi ise gpt; eğer bios modu eskiyse mbr seçip başlatı tıklayın. Flaş diskinizin okuma-yazma hızına bağlı olarak dosyaların diske eklenmesi uzun sürebilir.

İşlemler bittiğinde uyarı vermeden tekrar ana sayfaya Döner. Rufus penceresini kapatabilirsiniz.

Buradan sonra, EWK klasörünün içerisindeki dosyaları Flaş diskinize kopyalamalısınız. Detaylı açıklama arşiv içerisinde mevcut.

Kısaca, Klasörün içerisindeki Kopyalanacak dosyalar dizinine girin ve dosyaları flaş belleğinizin içine doğrudan kopyalayın. Not: Herhangi bir klasörün içine değil, diskin içine kopyalayın ve “ön yükleme oluşturma” ismini taşıyan dosyayı tıklayın.

EWK Hakkında, Proje sahipleri ile yaptığımız söyleşiyi izleyelim isterseniz:

 

Bu aşamada bilgisayarınızı yeniden başlatın, bir aksilik olmazsa Ekran okuyucu konuşmaya başlayacaktır. Bir sorunla karşılaşırsanız, Bilgisayarınızı yeniden başlatıp, EWK içerisindeki açıklama dosyasına bir göz atın.

işlemler tamamlandıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın ve format işlemlerinin hazırlanmasını bekleyin.

Ekran okuyucu açıldığında, ilk aşamada bize bölge, dil ve klavye seçeneklerini sunuyor; hiç birşey değiştirmeden ileri’yi tıklayabilirsiniz.

Bir sonraki aşamada yüklemek istediğiniz Windows sürümünü seçip devam edin.

Sonraki aşamada disk bölümleri’nü düzenlemeniz lazım. Bu bölümde dikkatli olmalısınız. Bu aşama, formattaki en önemli aşamadır. Yaptığınız değişikliklerin geri dönüşü yoktur.

Not: bu bölüm bazı bilgisayarlarda geç gelir, acele etmeyin.

Açılan listede sistem diskleri dahil tüm diskleri göreceksiniz. Ekran okuyucu, boyutlarıyla beraber disk türlerini de seslendirmektedir; Ayrıca, disk ekranı geldiğinde genelde imleç c /yüklü olan sistemin kurulu olduğu birim) sürücüsü üstüne odaklıdır.

Disklerde, tab ile ilerleyerek seçeneklere ulaşabilirsiniz.

Hazırlık aşamasında aldığınız notlara bakara, disk silme işlemini yapın. Arşiv için kullandığınız bir birim varsa onu hariç tutarak; eğer böyle bir alan yoksa tamamını silebilirsiniz. Bilgisayarda birden fazla disk takılıysa, diskler 0’dan başlayarak sıralanır. Örneğim SSD ve mekanik disk birlikte takılıysa, 0 ve 1 olarak sıralanacaktır. Diskleri silerken dikkatli olun.

Silinen sürücüler en aşağıda ayrılmamış alan olarak gözükecektir ve sildiğiniz her sürücü o alana dahil olacaktır. Ayrılmamış alanın toplam boyutunun büyümesi bunun emaresidir.

Not: bu bölümde diskleri silmeden biçimlendirebiliriz ama, olası disk tablosu hatalarını önlemek için, eski sistem sürücülerinden ya da zarar görmüş sistem sürücülerinden kurtulmak için sil seçeneği daha garanti bir çözümdür.

Sürücüleri sildikten sonra, ayrılmamış alana gelip enter  tuşuna basın. Birkaç saniye sonra Windows dosyaları kopyalanıyor diye seslendirecek ve format’ın 2. aşamasının da yavaş yavaş sonuna gelmiş olacaksınız.

Kurulum aşaması da, flash diskiniz ve hartdiskiniz’in okuma-yazma hızına bağlı olarak değişiklik gösterir. Dosyalar kopyalandıktan sonra, yeniden başlat dediğinde format ekranına tekrar     dönmemesi için flash diskinizi çıkartın.

Bu süreçte, bilgisayarınız birkaç defa yeniden başlayabilir. Bu süre ortalama 6-7 dakika sürer, donanımlarınıza bağlı olarak daha kısa ya da daha uzun olabilir. Daha sonra ekran okuyucu otomatik olarak açılacaktır; eğer ekran okuyucu otomatik açılmazsa, Windows+control+enter ile çağırmayı deneyebilirsiniz.

Böylece, 3. ve son aşamaya, yapılandırma aşamasına geçmiş olacaksınız.

Bu aşama kolay olduğu için tek tek yazmaya gerek yok, sihirbazda seçimlerinizi yaparak ilerleyebilirsiniz. Yanlış yaptığınız bir seçenek olursa da bilgisayarı kapatıp tekrar açtığınızda 3. adımda başa dönecektir. Windows+control+enter ile ekran okuyucuyu tekrar çağırabilirsiniz.

  1. klavye eklemek ister misiniz? sorusuna, f klavye kullanmıyorsanız atla seçeneğini tıklayabilirsiniz.

Bu aşamadaki tek sorun, hesap oluşturma bölümü.

Dilerseniz microsoft hesabınızla giriş yapıp kullanabilir, dilerseniz de çevrimdışı hesap oluşturabilirsiniz. Microsoft hesabınız varsa bu seçeneği kullanmanızı tavsiye ederim.

Microsoft hesabınız yoksa da okumaya devam edin.

Microsoft hesabını kullanmak istemiyorsanız, hesap ekranı geldiğinde Tab ile Çevrim dışı hesap ile devam et seçeneğini bulun. Bu Microsoft tarafından tavsiye edilmeyen bir yöntem olduğundan; seçeneğin ismi daima değişir. Sonraki ekranda “hayır” seçeneğine basabilirsiniz. Buradan sonraki işlemler, gizlilik seçeneklerini kabul edene kadar ilerler. Sonrasında ekran okuyucu bir süre konuşmaz, işlemler bittiğinde bildirim sesi duyarsınız. Bildirim sesini duymazsanız, Windows+control+enter ile ekran okuyucuyu yeniden çağırabilirsiniz.

Böylece, Windows 10 için format aşamasını tamamlamış olursunuz.

 

Windows 10 öncesi

 

Windows 10 öncesi sürümler (7 ve 8.1′) kurulumda  ekran okuyucu desteği olmadığı için, alternatif yöntemler kullanmak gerekiyor. Windows 10’daki kadar pratik bir durum olmadığı için işlemler biraz uzun ve karmaşık gelebilir. Eksiksiz uyguladığınız taktirde sorun yaşamazsınız /bozulursa bizi bulun, bizzat garantisi biziz abi).

Ekran okuyucu desteği olmadığı için, kurulum’u Windows 10 altyapısıyla yapacağız ve yapılandırma aşamasını önceden tanımlanmış olarak kullanacağız.

İlk adım, Windows 7 ve 8.1 için Windows 10 kurulum medyası oluşturma: Yukarıya bakıp, Windows 10 İSO dosyasını indirin ve flaş diskinize yazın.

Sonraki adım, Yüklemek istediğiniz Windows sürümünü ve yapılandırma aşaması için önceden tanımlanmış ayarları dahil etme:

A Windows sürümü dahil etme:

Sahip olduğunuz bir Windows 7 ya da 8.1 paketi yoksa, Hazırlık ve işlem adımları hakkında bilgilendirme bölümünde linkini paylaştığım Windows paketlerinden birini tercih edebilirsiniz; Windows paketiniz varsa bu adımı atlayabilirsiniz.

İndirdiğiniz yada elinizdeki iso paketlerini WinRar ya da 7zip (Yukarıdaki linklerden edinebilirsiniz) gibi bir arşiv programıyla klasöre çıkartın; sources klasörü içindeki instal.wim dosyasını flash diskinizin içindeki sources klasörü içine kopyalayın. Buradaki instal.esd dosyasını da bulup silin. Dosya uzantıları kapalıysa, instal.wim dosyasını yalnızca instal olarak görebilirsiniz, dosya uzantılarını açıp öyle denemelisiniz.

B            Yapılandırma aşaması için önceden tanımlanmış ayarları dahil etme:

Yukarıda da belirttiğim gibi, Windows 7 ve 8 kurulumunda ekran okuyucu desteği yok. ondan dolayı yapılandırma aşamasında gören birinden yardım almak ya da ezbere devam etmek gerekiyor.

Eray Bolat buna bir çözüm buldu ve yapılandırma aşamasını otomatik tamamlayacak bir dosya hazırladı. Bu, özellikle windows 7 kurulumunu çok kolaylaştırdı.

Yukarıda indirdiğiniz yapılandırma ayarları dosyası bunun içindir. Bu dosyada Windows 7 tüm sürümleri, 8.1 Pro ve 10 için önceden hazırlanmış dosyalar var.

Hangi sürümü yüklemek istiyorsanız o sürümün içindeki autounattend dosyasını flash disk’in ana dizinine kopyalayın.

Eray kullanıcı adını admin olarak tanımladı, dilerseniz değiştirebilirsiniz.

Bunun için, flash disk’in ana dizinine kopyaladığınız autounattend dosyasını bulup uygulama tuşuna basın ve düzenle seçeneğini tıklayın. not defteri açılır. Control+h tuşlarına basın, değiştir seçeneği gelir. ilk alana admin, bir sonraki yeni değer alanına da boşluk olmadan, tanımlamak istediğiniz kullanıcı adını yazın. bir sonraki alandaki büyük küçük harf eşleştir seçeneğini de işaretleyip tümünü değiştir seçeneğini tıklayın.

Son olarak control+s ile dosyadaki değişiklikleri kaydedip not defterini kapatın. böylece, 1. aşamayı, kurulum medyası oluşturmayı tamamladık. işlemler tamamlandıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın ve format işlemlerinin hazırlanmasını bekleyin.

Bir sorun olmazsa, maksimum 1 dakika içinde ekran okuyucu otomatik olarak konuşmaya başlayacak. Sorun olursa da bilgisayarınızı kapatıp tekrar açın ve erişilebilir Windows kurulumu içindeki yönergelere göz atın.

Ekran okuyucu konuştuktan sonra, ilk aşamada bize yüklemek istediğimiz işletim sistemini soruyor, bazen de bu adımı atlıyor. eğer işletim sistemi sorarsa, flash diske kopyaladığınız autounattend sürümünü seçin. başka bir sürüm seçerseniz kurulum yarıda kalır ve hata alırsınız.

Sonraki aşamada disk bölümlerini yapılandırma alanına ulaşırız, burada dikkatli olun.

Açılan listede, sistem diskleri dahil tüm diskleri göreceksiniz. ekran okuyucu, boyutlarıyla beraber disk türlerini de seslendirmektedir; ayrıca, disk ekranı geldiğinde genelde imleç c sürücüsü üstünde durmaktadır.

Listeden birini seçtikten sonra, tab tuşu ile ilerleyerek seçeneklere ulaşabilirsiniz.

Arşiv için kullandığınız birimleri hariç tutarak, listedeki tüm bölümleri silin. Diskleri silerken dikkatli olun (yapılan işlemlerin geri dönüşü yoktur).

Silinen bölümler en aşağıda ayrılmamış alan olarak gösterilir ve sildiğiniz her bölüm o alana dahil olur.

Bölümleri sildikten sonra, ayrılmamış alan üzerine gelip enter tuşuna basın. Birkaç saniye sonra Windows dosyaları kopyalanıyor diye seslendirecek ve format’ın 2. aşamasının da yavaş yavaş sonuna gelmiş olacaksınız.

Bu işlemin hızı, sisteminizdeki diskin ve kurulum yaptığınız flaş belleğin gücüne göre değişiklik gösterir

Bu işlem bitip, yeniden başlatma uyarısı geldiğinde sisteminizden flaş belleği çıkarmalısınız.

Bu süreçte, bilgisayarınız birkaç defa yeniden başlayabilir. Bu süre ortalama 10-15 dakika sürebilmektedir. İşlemler bittiğinde bildirim sesi duyarsınız. bildirim sesini duymazsanız gören birinden yardım alabilirsiniz.

Böylece, Windows 7 ya da 8.1 için de format aşamasını tamamlamış olursunuz.

 

Ek1: Windows boot loader kullanarak bilgisayarı flaş diskten başlatma

Uefi bios ile birlikte gelen, secury boot özelliği, bilgisayarın yetkisiz bir şekilde başlatılmasını engeller. Bu özellik açık olduğunda, EWK ön yükleyicisi de bilgisayarı başlatamayabilir. Bu durumlarda bilgisayarı, Windows Boot Loader’ini kullanarak başlatmak mümkündür. Bilgisayar kesinlikle bu yöntem ile başlatılabilir ama, bazı bilgisayarlarda bu ekranda ekran okuyucu açıldıktan sonra konuşmayabilir, konuşma ihtimalini artırmak için USB ses kartı kullanmanızı öneririm. Bilgisayar aynı bilgisayar da, bazen içerisindeki bileşenler bir şeyleri değiştirir. Öncelikle ses kartınız, USB 2.0 protokolünü desteklemeli. Dahili yada harici fark etmez. Bu konu azcık gelişmiş düzeye bakar, bu ekranda çalışırken sabırlı olmalısınız.

Bilgisayarı kurtarma moduna sokmalısınız. Bilgisayar azcık bir şeyden kıllandığında kendini bu moda alıyor, ama ola ki elinizle yapmanız gerekiyorsa:

  • Ayarlar, Güncelleştirme ve Güvenlik, Kurtarma altından gelişmiş seçenekler ile yeniden başlatma kısmını seçerek.
  • Olmadıysa, Bilgisayarı kapatma seçeneklerine odaklanıp, yeniden Başlat seçeneğinin üzerinde Shift+sağtık yapmalısınız.
  • Olmadıysa, bilgisayar açılırken F9 tuşuna basabilirsiniz.

Buradan sorun gider seçeneğini seçip, açılan listeden flaş diskinizi seçebilirsiniz. Bu ekranda ekran okuyucuyu Windows+CTRL+Enter tuş birleşimi ile çağırabilirsiniz.

 

Makale ile ilgili görüşlerinizi bize iletmekten çekinmeyin.

Makalenin orjinalinin üzerinde en son 25.01.2020 tarihinde düzenleme yapılmıştır.

Düzenleyen: Olcay Aşcı

Orijinal Yazar:

Alirıza İlter.

 

Katkıda bulunan:

Eray Bolat.

Mail gönder

 

“Erişilebilir biçimde Windows kurma (başarı hikayesinin ta kendisi)” için bir yanıt

merhabalar, benim bilgisayarımda güvenli yükleme açık görünüyor. ekte yer alan: “Ek1: Windows boot loader kullanarak bilgisayarı flaş diskten başlatma” makalesini okudum ve uygulamaya koyduğumda ekran okuyucu güvenli ekranda devreye girmedi. ne yapabilirim?

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir